Osmanlı Devleti tarih boyunca fethettiği topraklarda iskan politikasını uygulamış, böylelikle hüküm sürdüğü coğrafyalarda yapı ve imar faaliyetlerine ağırlık vermiştir. Çalışma boyunca Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde yer alan farklı fonlarda ki belgeler temel kaynaklar olarak kullanılmıştır. Yapı inşaat alanında etkili olan kurumların, geçirmiş oldukları değişimin üzerinde durulmuştur. Yapı ve imar faaliyetlerini gösteren bireylerin çok geniş bir yetkiye sahip olmaları neticesinde esasında müteahhitlik hizmeti sunuyor olmalarına karşılık çoğunlukla mimar olarak anılmalarının altında yatan sebeplerin ne olduğu hususuna vurgu yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nin nizam-ı kadim döneminden erken cumhuriyete intikal eden yapı müteahhitlerinin ifa ettikleri görevlerinin neler olduğu, inşa etmiş oldukları yapılar, Osmanlı başkenti İstanbul ve Cumhuriyet başkenti Ankara özelinde mukayese edilerek sivil ve kamu yapıları üzerinde araştırma yapılmıştır.

 

 

 

 

 

 

 

Künye

Kitabın Adı:	Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Yapı Üretimi  – İktisadi ve Sosyal Dönüşümün Etkisi
Yazan:	Zeynep Günay
Dizi Adı:	Tarih: 472
Yayın Yılı:	2023
Sayfa:	508
Ebat:	13,5 x 21 cm.
Kağıt:	Enzo
Kapak:	Cevdet Mehmet Kösemen
Cilt/Kapak:	250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk
ISBN/Barkod:	9786258472554

İÇİNDEKİLER

TABLO LİSTESİ .................................................................................................  9

ŞEKİL LİSTESİ .................................................................................................  10

KISALTMALAR ..............................................................................................  11

ÖNSÖZ ..........................................................................................................  13

GİRİŞ ..............................................................................................................  15

BİRİNCİ BÖLÜM

OSMANLI DEVLETİ'NDE

                                                 İMAR FAALİYETLERİ ......................................  21

1.    Klasik Dönemde İmar Faaliyetleri .....................................................  26

 .....  1.1. Osmanlı Devleti'nde İnşaat Esnaf Örgütleri ................................  32

 .....  1.2. Klasik Dönemde İnşaat Faaliyetleri  ............................................  37

 .....  1.2.1. Hassa Mimarlık Kurumu Yapısı ve Görevleri ...................  43

2.    Tanzimat Dönemi İmar Faaliyetleri  ..................................................  57

 .....  2.1. İnşaat Esnafının Örgütlenmesi .....................................................  79

 .....  2.2. İnşaat Sektöründe Etkin Mimarlar ..............................................  83

 .....  2.2.1. Tanzimat Öncesi Hassa Başmimarları ............................  87

 .....  2.2.1.1 Mimar Sinan ...........................................................  88

 .....  2.2.1.2. Mimar Davut Ağa ..................................................  91

 .....  2.2.1.3. Mimar Kasım .........................................................  92

 .....  2.2.1.4. Mimar Mustafa .....................................................  93

 .....  2.2.1.5. Diğer Hassa Mimarbaşları ....................................  93

 .....  2.3. Tanzimat Dönemi Osmanlı Mimarları .........................................  95

 .....  2.3.1. Mimar Seyyid Abdülhalim Efendi ....................................  95

2.4. Tanzimat Dönemi Öncesi Yapı İnşaat Sektöründe
Etkili Olan Gayrimüslimler .........................................................  102

2.5. Tanzimat Fermanı Sonrası Yapı İnşaat Sektöründe
Etkili Olan Bazı Gayrimüslimler .................................................  106

  2.5.1 Balyan Ailesi ......................................................................  111

 .....  2.5.1.1. Kirkor Balyan  .......................................................  115

 .....  2.5.1.2. Garabet Balyan .....................................................  117

 .....  2.5.1.3. Nigoğos Balyan .....................................................  120

2.5.2. Artin Kalfa........................................................................  123

  2.5.3. Artin Bilezikçioğlu ............................................................  124

  2.5.4. Fossati Kardeşler .............................................................  127

  2.5.5. (I)stefan Kalfa ..................................................................  130

  2.5.6. Mimar William James Smith ..........................................  133

  2.5.7. Mimar Charles Garnier ...................................................  134

  2.5.8. Mimar Giovanni Battista Barborini ...............................  135

  2.5.9. (Mimar) Dimitri Kalfa ......................................................  136

  2.5.10. (Mimar) Yani Kalfa ........................................................  137

  2.5.11. (Mimar) Vasil Kalfa .......................................................  138

 .....  2.6. Diğer Girişimci Kalfa, Müteahhit ve Mimarlar .........................  138

İKİNCİ BÖLÜM

OSMANLI DÖNEMİ MİMARİSİNDE YAŞANAN

                                                          DEĞİŞİM ...........................................  151

1.    Mimarlık Teşkilatında Bina Emininin Rolü .....................................  157

2.    Hassa Mimarlar Ocağının Tasfiyesi .................................................  167

3. .   İnşaat Faaliyetlerinde Etkin Rol Alan İnşaat Şirketleri ................  183

 .....  3.1. Şirket-i Nafia-i Osmaniye Şirketi ................................................  202

 .....  3.2. Diğer İnşaat Şirketleri .................................................................  209

4.    İnşaat Yapı Sektöründe Kullanılan Malzemenin Tarihsel Analizi .....  214

 .....  4.1. Yapı İnşaat Sektöründe kullanılan; Ahşap Malzeme ...............  221

4.2. Yapı İnşaat Sektöründe Kullanılan Kiremit ve
Tuğla Malzemeleri .....................................................................  225

 .....  4.3. Yapı İnşaat Sektöründe kullanılan Diğer Malzemeler .............  236

5.    Sanayileşmenin Yapı Sektörüne Etkisi ............................................  238

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİ
İMAR FAALİYETLERİ

                                                        (1876-1909) ........................................  243

1.   Sultan II. Abdülhamid Dönemi'nde Yapı İnşaat Sürecinde
Etkili Olan İsimler ...............................................................................  257

1.1. Balyan Ailesi III. Kuşak
(Sarkis Balyan- Simon Balyan- Levon Balyan) ..........................  258

1.2. Alexandre Vallaury  ....................................................................  269

2.   Eğitim Faaliyetlerinin Beşeri Sermayeye Dönüşümü ....................  273

3.   Başkent İstanbul'da Sultan II. Abdülhamid Dönemi
Yapı Türleri ..........................................................................................  277

3.1. Kamusal Yapılar .........................................................................  283

 ..... 3.1.1. Ulaşım Yapıları............................................................  285

 ..... 3.1.2. Sağlık Yapıları  .............................................................  293

 ..... 3.1.3 Eğitim Yapıları ..............................................................  299

 ..... 3.1.4. Resmi Binalar ..............................................................  306

 ..... 3.1.5. Askeri Yapılar ..............................................................  315

 ..... 3.1.6. Karakolhane Yapıları..................................................  317

 .....  3.2. Dini Yapılar ..................................................................................  319

 .....  3.3. Sivil Mimari Yapıları ....................................................................  324

3.3.1. Saray ve Köşk Yapıları .....................................................  324

3.3.2. Fabrika Yapıları ................................................................  329

3.3.3. Otel ve Pasaj Yapıları ........................................................  336

3.3.4. Konut Yapıları  ...................................................................  347

4.   Osmanlı Devleti'nde Yapı İnşaat Sektöründe Taahhüt Sistemi ....  354

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

GEÇ OSMANLI VE ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ
İMAR FAALİYETLERİ

                                                        (1908-1958) ........................................  361

1. Kentsel Mekânların Oluşumu ve Dönüşümü ...................................  366

2. Türkiye'de Müteahhitlik Hizmetleri ve
Cumhuriyet Dönemi Modern Yapı Örnekleri  ................................  376

  2.1. Cumhuriyet Dönemi Müteahhitlik Hizmetleri ........................  376

  2.2. Cumhuriyet Dönemi Modern Yapıları;
Ankara ve İstanbul İli Örnekleri .................................................  399

3.   Bir Devlet Politikası Olarak:
Konut ve Konut Finansman Kaynağı ................................................  409

SONUÇ ........................................................................................................  421

EKLER ..........................................................................................................  429

KAYNAKÇA .................................................................................................  437

DİZİN ...........................................................................................................  471