Birinci Dünya Savaşı tarih yazımında Osmanlı Devleti’nin savaş sırasında müttefikleriyle ilişkisi çoğunlukla Almanya merkezli ele alındığından Avusturya-Macaristan genelde göz ardı edilmiştir. 19. Yüzyılın çok uluslu bu iki imparatorluğu, Modern dönemde Avrupa’da o zamana kadar yaşanmış en kapsamlı ve uzun süreli savaşa aynı tarafta katılmışlardır. Her ikisi de İttifak devletlerinin en güçlüsü Almanya ile müttefiktir. Dolayısıyla ilişkileri Almanya’nın gölgesinde şekillenmiştir. Savaşın kaybedilmesiyle çok uluslu imparatorlukları ortadan kalkmış ve yeni ulus devletler kurulmuş, cumhuriyet rejimine geçilmiştir. Ancak, çok uluslu imparatorluk döneminin izleri gerek Avusturya’da gerekse Türkiye’de halen mevcuttur. 19. Yüzyılı sona erdiren Birinci Dünya Savaşı’na Osmanlı ve Avusturya-Macaristan İmparatorlukları penceresinden bakmak, savaşa giden taşları döşeyen milliyetçilik, emperyalizm ve militarizm politikalarının nasıl şekillendiği sorusuna katkı sunar. Balkanlar’dan Orta Doğu’ya geniş bir yelpazede Avusturya-Macaristan’ın takip ettiği Osmanlı politikasının analizi imparatorluğun karşı karşıya kaldığı sorunlara da ışık tutmaktadır. Bu çalışmanın amacı, hem Osmanlı Devleti’nin müttefikleriyle ilişkilerine daha geniş bir perspektiften ele almak hem de Avusturya-Macaristan’ın Osmanlı Devleti politikasını ortaya çıkarmaktır

Künye

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR

ÖN SÖZ

GİRİŞ

TARİHSEL ARKA PLAN: KİŞİLER, KURUMLAR VE DIŞ POLİTİKA

• İmparatorlukların Sonuna Doğru: "Boğaz'daki Hasta Adam" Osmanlı Devleti ile "Tuna'daki Hasta Adam"Avusturya-Macaristan'ın Karşılaştırmalı Analizi
• Avusturya-Macaristan İktisadi Yapısı
• İktisadi İlişkilere Kısa Bakış
• "İstanbul'daki Avusturya": Diplomatik Temsilcilikler ve Kurumlar

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NA DOĞRU İLİŞKİLER VE İTTİFAKIN KURULMASI

• Avusturya-Macaristan'ın Osmanlı İktisadi Çıkar Alanına İki Örnek
  • Güney Anadolu'daki Faaliyetler
  • Askerî Ticaret
• Temmuz Krizi ve İttifak
• Müttefik Osmanlı Devleti'nin İki Stratejik Kararı ve Avusturya-Macaristan'ın Tepkisi
  • Kamuoyunu Etkilemek: Cihad İlanı
  • İktisadi ve Adli Çıkarları Korumak: Kapitülasyonların Kaldırılması Kararı

İKTİSADİ İLİŞKİLERİN ANA EKSENLERİ (1914-1918)

• Ulaşım Yolunun Açılması ve İlk Askerî Sevkiyat
• Askerî Yardımlar ve Savaşın Finansmanı Meselesi
• Osmanlı Cephelerinde Avusturya-Macaristan Savunma Sanayisi
• Avusturya-Macaristan Savaş Bakanlığında Kurulan "Orient Abteilung"
• İstanbul'daki "İktisadi Temsilcilik"
• Ticaretin Aktörleri: Aracı Şirketler, Konsorsiyumlar
• Osmanlı Devleti'nden Avusturya-Macaristan'a İhraç Edilen Tarım Ürünlerinden Örnekler
• Osmanlı Devleti'ne Gelen Maden Arama Heyeti ve Maden Ticareti
• Avusturya-Macaristan'ın Şeker Fabrikası Kurma Girişimi
• İktisadi Rekabet: Almanya, Avusturya ve Macaristan
• Avusturya'nın Osmanlı Basınında Yer Edinme Çabası

 SAVAŞIN SONUNDAN YENİ TÜRKİYE'YE AVUSTURYA VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİ

• Avusturya-Macaristan Subaylarının ve Sivil Vatandaşlarının Osmanlı Devleti'nden Ayrılması
• İlişkilerin Yeniden Tesis Edilmesi Süreci: Türkiye ve Avusturya

SONUÇ

KAYNAKÇA

DİZİN