1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti’nin bulunduğu zor durumundan faydalanan İngiltere, 4 Haziran 1878 tarihli “İttifak Antlaşması” ile “geçici” olarak Ada yönetimini ele geçirmiştir.

Birinci Dünya Savaşı başlayıncaya kadar Kıbrıs her ne kadar Osmanlı toprağı olsa da İngiliz yönetimi uyguladığı politikalarla Osmanlı Devleti’nin Kıbrıs’a müdahalesine müsaade etmemiştir. Bunun yanında adada diğer sömürgelerinde olduğu gibi “böl-yönet” stratejisi uygulamıştır. Öncelikle Türklerle Rumları daha sonra ise bu iki toplumu kendi içerisinde gruplara ayrıştırmıştır.

Kıbrıs meselesinin çözümüne yönelik yapılan çalışmalara katkı sunmayı ve incelenen dönem içerisindeki tarihi gerçekleri gözler önüne sermeyi amaçlayan bu kitap; Ada’daki iki toplumun yaşanmışlıklarını, birlikteliklerini, beklentilerini ve ayrışmalarını net bir şekilde gösteriyor.

Künye

İÇİNDEKİLER

TABLOLAR LİSTESİ

KISALTMALAR LİSTESİ

TEŞEKKÜRLER

ÖNSÖZ

GİRİŞ

BİRİNCİ BÖLÜM

KIBRIS'TA İNGİLİZ YÖNETİMİNİN BAŞLANGICI

• İngiltere'nin Kıbrıs'a İlgisi
• Kıbrıs'ın İngiltere'ye Devri ve Adaya Gelen İlk İngilizler
• Osmanlı ve İngiliz Hükümetleri Arasında Yaşanan Problemler
  • Emlâk-i Hümayun Sorunu
  • Kadılık Sorunu
  • Evkâf Sorunu
  • Para Basım Sorunu

İKİNCİ BÖLÜM

KIBRIS'TA İNGİLİZ YÖNETİMİ

• Kıbrıs'ta İngiliz İdari Düzeni
• Yüksek Komiserlik
• Meclisler
  • Kavanin Meclisi* (Legislative Council)
  • Yürütme Meclisi (Executive Council)
  • Meclis-i İdari (Administrative Council)
• Adli Teşkilat
• İdari Yapı
  • Kazalar ve Komiserler
  • Nahiyeler ve Müdürler
  • Köyler ve Muhtarlar
  • Belediye Yönetimi

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TOPLUMSAL YAPI VE DİNAMİKLERİ

• Türkler ve İngiliz Yönetimi
  • Şer'i Mahkemeler ve Naiblik (Kadılık)
  • Kıbrıs Müftülüğü ve Müftüler
  • Kıbrıs Vakıflar İdaresi
  • Türk Önderler Arasındaki Rekabet (Naib/Kadı - Müftü - Evkâf Murahhası)
  • Türk Cemiyetleri, Faaliyetleri ve II. Meşrutiyet Sonrasındaki Gelişmeler
• Rumlar ve İngiliz Yönetimi
  • Ortodoks Kilisesi ve Mülkleri
  • Piskoposluk Mücadelesi (1900-1910)
• Ermeniler
• Museviler
• Marunîler
• Linobambakiler
• Diğerleri
• Nüfus Sayımları ve Demografik Göstergeler
  • İngiliz Yönetiminin Başlangıcına Kadar Durum
  • İngiliz Yönetiminde Adada Nüfus Sayımları ve Değişim
  • Nüfus Sayımları ve Din-Dil İlişkisi
  • Nüfus Yoğunluğu ve Dağılımı
  • Cinsiyet ve Yaşa Göre Dağılım
  • Medeni Durum
  • Meslek Grupları
• Eğitim
  • İngiliz Yönetiminin Başlangıcına Kadar Durum
  • İngiliz Yönetiminin Tespitleri ve İlk Uygulamaları
  • Türklerin Eğitimi
  • Osmanlı Mektepleri
  • Rumların Eğitimi
  • İngiliz Yönetiminin Eğitim Kurulları ve Komiteleri

–        Eğitim Kurulları (Boards of Education)

–        Kaza Eğitim Komiteleri (District Committees)

–        Köy Eğitim Komiteleri (Village Committees of Education)

–        Kent Eğitim Komiteleri (Education Town Committees)

• Öğretmenlerle İlgili Yasal Düzenlemeler

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

ENOSİS FAALİYETLERİ

• İngiliz Yönetimi Öncesinde Enosis Faaliyetleri
• Rumların Yeni Yönetimden Enosis'e Yönelik Beklentileri ve Alınan Tedbirler
• Enosis Faaliyetlerinin Yoğunlaşması ve Kıbrıs Türklerinin Bu Duruma Tepkileri
• 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nın Kıbrıs'a Etkileri
• Rum Eğitimi ve Enosis
• Trablusgarp Savaşı'nın Kıbrıs'a Etkileri ve Rum Üyelerin İstifaları
• Türklere Yönelik Rum Saldırıları
  • Mandralar Olayları
  • Leymosun Olayları
• Balkan Savaşları'nda Kıbrıslı Rumların Faaliyetleri
• Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Kıbrıs'ta Enosis'e Yönelik Faaliyetler

SONUÇ

EKLER

KAYNAKÇA

DİZİN