Osmanlı saray teşkilatının en seçkin zümresi olan iç oğlanları padişahların en yakınında bulunan hizmetli grubunu oluşturmaktaydılar. Erken dönemlerden itibaren saray hayatının ayrılmaz bir parçası olarak varlığını koruyan zümre üyeleri imparatorluğun idarî ve askerî teşkilatlarının en mühim insan kaynağını oluşturuyorlardı. Bilhassa kul kökenli devlet adamlarının istihdamının tercih edildiği dönemlerde altın çağlarını yaşayan iç oğlanları çok çeşitli hizmetleri yerine getirmişlerdir. Padişahın saray içi ve dışı ilişkilerini yürütüp onun adına iletişim kanalları kuran, gelir gider kayıtlarını tutup harcamalarını yöneten, saraydaki kutsal emanetleri muhafaza edip ritüelleri yerine getiren kısacası padişahın ve iç sarayın tüm ihtiyaçlarını karşılayan iç oğlanları geniş bir görev ve sorumluluğa sahip olmuşlardır.
Birbirlerine yoldaşlık bağıyla bağlı olan, kolektif bir bilinçle hareket eden ve aidiyet duygularını yaşamları boyunca taşıyan iç oğlanlarının kurumsal yapılarını daha iyi anlayabilmeyi sağlayan bu çalışmanın tarih bilimi alanında önemli bir boşluğu dolduracağını ümit etmekteyiz.
Künye
Kitabın Adı: |
Padişah Hizmetine Adanmış Hayatlar - Osmanlı Sarayında İç Oğlanları |
Yazar: |
Batuhan İsmail Kıran |
Dizi Adı: |
Tarih: 286 |
Yayın Yılı: |
2019 |
Sayfa: |
208 |
Ebat: |
13,5 x 21 cm. |
Kağıt: |
Enzo 70 gr. |
Kapak: |
Cevdet Mehmet Kösemen |
Cilt/Kapak: |
250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk |
ISBN/Barkod: |
978-605-7884-06-0 |
İÇİNDEKİLER
TABLOLAR
ŞEKİLLER
KISALTMALAR
ÖNSÖZ ve TEŞEKKÜR
GİRİŞ
Bİ̇Rİ̇NCİ̇ BÖLÜM
İÇ OĞLANLIĞININ İHDASI, NEFER KAYNAĞI VE TEŞKİLAT YAPISI
İç Oğlanı Teşkilatının Tesisi
İç Oğlanı Teşkilatına Nefer Alım Usulleri
Pençik ve devşirme
Gönüllü oğlanlar
Akraba aracılığı
Devlet adamlarının terekesi
Pişkeş
Çerağlık hakkı
İç Oğlanı Teşkilatının Yapısı
İç oğlanlığının dış saray teşkilatları
Büyük ve Küçük odalar
Doğancı Odası
Seferli Odası
Kiler Odası
Hazine Odası
Has Oda
Müessesenin Mabeyn Teşkilatına Dönüşümü
İKİ̇NCİ̇ BÖLÜM
İÇ OĞLANLARININ TERFİ, TAYİN VE EMEKLİLİKLERİ
Kurum İçi Dikey Hareketlilik
İç Oğlanlarının Tayinleri
XVIII. yüzyıla kadar oğlan ve eski kadrosunun tayinleri
Ağa ve kethüdaların tayinleri
Doğancıbaşılar
Silahdar ağalar
Rikabdar ağalar
Çukadar ağalar
Dülbend ve miftah gulamları
Kethüdalar
XVIII. yüzyıldan itibaren iç oğlanlarının tayinleri
İç Oğlanlarının Emeklilikleri
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İÇ OĞLANLARININ KURUMSAL GİDERLERİ VE GELİRLERİ
İç Oğlanlarının İstihkakları
Kaftan akçası
Destimal akçası
Cameşuy/Çamaşır akçası
Büyük ve küçük şalvar akçaları
Nevbetlik elbiseler ve mutad dağıtılan kumaşlar
Acemilik in‘âmı
İç Oğlanlarının Gelirleri
Ulûfe
Doğancıların yıllık bahşişi
Mısır hazinesi bahşişi
Bahçe bahşişi
Cülûs bahşişi
Hazine mezadı ve düğün bahşişleri
Donanma (şenlik) in‘âmları
Has odalıların bahşişleri
Nisan yağmuru bahşişi
Buhur suyu bahşişi
Taht-ı şerif in‘âmı
Hazine seyri bahşişi
SONUÇ
EKLER LİSTESİ
KAYNAKÇA
DİZİN
