Osmanlı İmparatorluğu, önemli unsurlarından Arapların yaşadığı Ortadoğu bölgesinde yaklaşık dört yüzyıl boyunca egemenlik kurmuştur. Fransız Devrimi ile dünyaya yayılan milliyetçilik ideolojisi, Osmanlı’nın diğer unsurlarıyla birlikte Arapları da etkilemiştir. XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren gelişmeye başlayan Arap milliyetçiliği, Osmanlı Devleti’nin son döneminde kurulan ayrılıkçı Arap cemiyetleri aracılığıyla bağımsızlık isteği aşamasına gelmiştir. II. Meşrutiyet döneminde kurulan ayrılıkçı Arap örgütlerinden biri de El-Lâ Merkeziye Cemiyeti’dir. El-Lâ Merkeziye Cemiyeti, 1912-1914 arasında I. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde etkin olmuştur. Adından da anlaşılacağı üzere merkeziyetçi yönetim anlayışına karşı çıkan bu cemiyet, Osmanlı Devleti’nin sorunlarına çözüm olarak adem-i merkeziyetçi bir sistemi önermekteydi. Yayınladığı siyasi programının dışında gizli bir teşkilatlanma dahi oluşturan El-Lâ Merkeziye Cemiyeti, Osmanlı Ortadoğusu’nda Arap milliyetçiliğinin yükselmesi için etkili çalışmalar yapmıştır. El-Lâ Merkeziye Cemiyeti’nin üyeleri arasında milletvekillerinden gazetecilere kadar bir çok önemli Arap milliyetçisi vardı. Bu cemiyeti önemli kılan bir başka etken de I. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde Arap ayrılıkçılığı hareketini kendi bünyesinde toplamasıydı.
Künye
Kitabın Adı: |
Osmanlı Devleti'nde Ayrılıkçı Arap Örgütü El-Lâ Merkeziye Cemiyeti |
Yazan: |
|
Dizi Adı: |
Tarih - 199 |
Baskı Adedi: |
100 |
Yayın Yılı: |
2017 |
Sayfa: |
249 |
Ebat: |
13.5 x 21 cm. |
Kağıt: |
Enzo 70 gr. |
Kapak: |
Bora Gürsoy |
Cilt/Kapak: |
250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk |
ISBN/Barkod: |
978-605-2380-15-4 |
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR ÖNSÖZ
GİRİŞ
I. BÖLÜM
TARİHSEL BİRİKİM: OSMANLI İMPARATORLUĞU VE ARAPLAR
Ortadoğu'da Osmanlı Yönetimi
Arap Milliyetçiliğinin İlk Evreleri
Birinci Meşrutiyet: İlk Osmanlı Parlamentosu ve Arapların Temsili
İkinci Abdülhamid ve İslamcılık Politikası İçinde Araplar
II. BÖLÜM:
İKİNCİ MEŞRUTİYET VE EL-LÂ MERKEZİYE CEMİYETİ'NİN ORTAYA ÇIKIŞI
İkinci Meşrutiyet Döneminde Araplar ve Siyasal Etkinlikleri
1908 Devrimi ve Getirdikleri
Osmanlı Devleti'nde Merkeziyetçilik / Adem-i Merkeziyetçilik Tartışmaları
Araplar ve II. Meşrutiyet
İkinci Meşrutiyet Ortamında Cemiyetleşme Sürecinin Başlaması ve Arap Cemiyetleri
Cemiyetler Kanunu ve Cemiyetleşme Çalışmaları
El-Lâ Merkeziye Cemiyeti'nin Kuruluşu, Kurucuları ve Üyeleri
Kuruluş Süreci
Kurucuları ve Üyeleri
El-Lâ Merkeziye'nin Yapısı ve Özellikleri
Cemiyetin Programı ve İlkeleri
Diğer Arap Örgütleri ile İlişkileri
III. BÖLÜM:
SİYASİ HAYATTA EL-LÂ MERKEZİYE CEMİYETİ
El-Lâ Merkeziye Cemiyeti'nin Etkinlik Alanı ve Siyasal Çalışmaları
Propaganda Faaliyetleri
Osmanlı Devleti ve İttihat ve Terakki Cemiyeti ile İlişkileri
İttihat ve Terakki Cemiyeti Karşıtı Muhalefet ile İlişkileri
Cemiyetin Dış Destek Sağlama Çabaları
Paris Arap Kongresi ve El-Lâ Merkeziye
Kongrenin Hazırlık Çalışmaları
Kongrenin Toplanması ve Sonuçları
IV. BÖLÜM:
EL-LÂ MERKEZİYE CEMİYETİ'NİN SONU
El-Lâ Merkeziye Cemiyeti'nin Kapanışı
Birinci Dünya Savaşı ve El-Lâ Merkeziye Üyeleri
IV. Ordu Kumandanı Cemal Paşa ve Arap Milliyetçilerine Karşı Mücadelesi
Âliye Divan-ı Harb-i Örfîsi'nde El-Lâ Merkeziye Cemiyeti
SONUÇ
EKLER
KAYNAKÇA
DİZİN