Osmanlı Devleti'nde Ayrılıkçı Arap Örgütü El-Lâ Merkeziye Cemiyeti

Osmanlı İmparatorluğu, önemli unsurlarından Arapların yaşadığı Ortadoğu bölgesinde yaklaşık dört yüzyıl boyunca egemenlik kurmuştur. Fransız Devrimi ile dünyaya yayılan milliyetçilik ideolojisi, Osmanlı’nın diğer unsurlarıyla birlikte Arapları da etkilemiştir. XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren gelişmeye başlayan Arap milliyetçiliği, Osmanlı Devleti’nin son döneminde kurulan ayrılıkçı Arap cemiyetleri aracılığıyla bağımsızlık isteği aşamasına gelmiştir. II. Meşrutiyet döneminde kurulan ayrılıkçı Arap örgütlerinden biri de El-Lâ Merkeziye Cemiyeti’dir. El-Lâ Merkeziye Cemiyeti, 1912-1914 arasında I. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde etkin olmuştur. Adından da anlaşılacağı üzere merkeziyetçi yönetim anlayışına karşı çıkan bu cemiyet, Osmanlı Devleti’nin sorunlarına çözüm olarak adem-i merkeziyetçi bir sistemi önermekteydi. Yayınladığı siyasi programının dışında gizli bir teşkilatlanma dahi oluşturan El-Lâ Merkeziye Cemiyeti, Osmanlı Ortadoğusu’nda Arap milliyetçiliğinin yükselmesi için etkili çalışmalar yapmıştır. El-Lâ Merkeziye Cemiyeti’nin üyeleri arasında milletvekillerinden gazetecilere kadar bir çok önemli Arap milliyetçisi vardı. Bu cemiyeti önemli kılan bir başka etken de I. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde Arap ayrılıkçılığı hareketini kendi bünyesinde toplamasıydı.


Satın Al

Künye

Kitabın Adı:

Osmanlı Devleti'nde Ayrılıkçı Arap Örgütü El-Lâ Merkeziye Cemiyeti

Yazan:

Cafer Yalçın

Dizi Adı:

Tarih - 199

Baskı Adedi:

100

Yayın Yılı:

2017

Sayfa:

249

Ebat:

13.5 x 21 cm.

Kağıt:

Enzo 70 gr.

Kapak:

Bora Gürsoy

Cilt/Kapak:

250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk

ISBN/Barkod:

 978-605-2380-15-4

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR ÖNSÖZ

GİRİŞ

I. BÖLÜM

TARİHSEL BİRİKİM: OSMANLI İMPARATORLUĞU VE ARAPLAR

Ortadoğu'da Osmanlı Yönetimi

Arap Milliyetçiliğinin İlk Evreleri

Birinci Meşrutiyet: İlk Osmanlı Parlamentosu ve Arapların Temsili

İkinci Abdülhamid ve İslamcılık Politikası İçinde Araplar

II. BÖLÜM:

İKİNCİ MEŞRUTİYET VE EL-LÂ MERKEZİYE CEMİYETİ'NİN ORTAYA ÇIKIŞI

İkinci Meşrutiyet Döneminde Araplar ve Siyasal Etkinlikleri

1908 Devrimi ve Getirdikleri

Osmanlı Devleti'nde Merkeziyetçilik / Adem-i Merkeziyetçilik Tartışmaları

Araplar ve II. Meşrutiyet

İkinci Meşrutiyet Ortamında Cemiyetleşme Sürecinin Başlaması ve Arap Cemiyetleri

Cemiyetler Kanunu ve Cemiyetleşme Çalışmaları

El-Lâ Merkeziye Cemiyeti'nin Kuruluşu, Kurucuları ve Üyeleri

Kuruluş Süreci

Kurucuları ve Üyeleri

El-Lâ Merkeziye'nin Yapısı ve Özellikleri

Cemiyetin Programı ve İlkeleri

Diğer Arap Örgütleri ile İlişkileri

III. BÖLÜM:

SİYASİ HAYATTA EL-LÂ MERKEZİYE CEMİYETİ

El-Lâ Merkeziye Cemiyeti'nin Etkinlik Alanı ve Siyasal Çalışmaları

Propaganda Faaliyetleri

Osmanlı Devleti ve İttihat ve Terakki Cemiyeti ile İlişkileri

İttihat ve Terakki Cemiyeti Karşıtı Muhalefet ile İlişkileri

Cemiyetin Dış Destek Sağlama Çabaları

Paris Arap Kongresi ve El-Lâ Merkeziye

Kongrenin Hazırlık Çalışmaları

Kongrenin Toplanması ve Sonuçları

IV. BÖLÜM:

EL-LÂ MERKEZİYE CEMİYETİ'NİN SONU

El-Lâ Merkeziye Cemiyeti'nin Kapanışı

Birinci Dünya Savaşı ve El-Lâ Merkeziye Üyeleri

IV. Ordu Kumandanı Cemal Paşa ve Arap Milliyetçilerine Karşı Mücadelesi

Âliye Divan-ı Harb-i Örfîsi'nde El-Lâ Merkeziye Cemiyeti

SONUÇ

EKLER

KAYNAKÇA

DİZİN