Osmanlı ve Cumhuriyet yönetimleri köylülerin çoğunlukta oldukları nüfus yapıları üzerine inşa edilmelerine rağmen Türk tarihçiliğinde kent merkezli iktidarın politikalarına ve eylemlerine odaklanan araştırmalar çoğunluktadır. Köylüler veya yöneticilerin ve aydınların köylü kitleleriyle ilişkileri tarih araştırmalarına çok az konu edilmişlerdir. Aydınların toplumdan kopuk oldukları, köylülerin aydınları anlamadıkları türünden yaygın kabuller bulunmakla beraber aydın - toplum ilişkisini ve konunun zihinsel alt yapısını derinlemesine irdeleyen araştırmalar sayıca sınırlıdır.
Hasan Kendirci, bu sınırlılıkları göz önünde tutarak bir çeşit bilinç kazısına girişiyor. Köy ve köylü kavramlarının Türk düşünce dünyası için ne anlama geldiğini ve aydın - toplum ilişkisini bu perspektiften yorumlayarak yeniden sorguluyor. Resmi kayıtlardan ve yayınlardan da faydalanmakla birlikte elinizdeki eserinin temelini yaptığı köy romanı incelemeleri meydana getiriyor. Edebi eserlerin düşünce dünyasının önemli bir bileşeni olduğu gerçeğinden hareket eden Kendirci, İmparatorluk ve Cumhuriyet dönemlerinde yayımlanmış köy romanlarının tüm örneklerini inceleyerek ortaya kapsamlı bir düşünce tarihi çalışması koyuyor.
Bu eserde hayatında hiç köy görmemiş aydınların da köy romanı yazdıklarına, "buğday, davar" gibi sözcüklerin bile anlamını bilmeyen okumuşların köylülerle iletişim kurma çabalarına tanık olacaksınız. Kendini Prometheus'a, Galilei'ye veya Sokrates'e benzetip köylüleri cehalet uykusundan uyandırmaya ant içen öğretmenlerin veya köylüleri arkasına alarak devrim yapmaya niyetlenen nice aydının hikayesini bulacaksınız. Tabii ki, köy kökenli yazarların romanları sayesinde köylülerin bütün olup bitenler hakkında neler düşündükleri de bu eserde kendine yer buluyor.
Künye
Kitabın Adı: |
Türk Düşünce Tarihinde Köy |
Yazan: |
|
Baskı tarihi |
2016 |
Dizi Adı: |
History - 139 |
Baskı Adedi: |
100 |
Sayfa: |
507 |
Ebat: |
13,5 x 21 |
Kağıt: |
Enzo 60gr. |
Kapak: |
Lom Tasarım Ofisi |
Cilt/Kapak: |
250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk |
ISBN/Barkod: |
978-605-9022-59-0 |
İçindekiler
KISALTMALAR
ÖNSÖZ
GİRİŞ
I. BÖLÜM - BAŞLANGICINDAN 1950'YE KADAR TÜRK ROMANINDA KÖYÜN VE KÖYLÜNÜN GÖRÜNÜMÜ
I.1. Osmanlı Edebiyatında Köy ve Köylü
I.1.1. Osmanlı Siyasetinde ve Siyasetnamelerinde Reaya
I.1.2. Osmanlı Romanında Köyün ve Köylünün Görülmeye Başlanması
I.1.2.1. Batı Medeniyetine Karşı Ahmet Mithat'ın Köyü
I.1.2.2. Nişantaşılı Nabizade'nin Köy Romanı: Karabibik
I.1.2.3. Mansur Bey: Turfanda mı Turfa mı?
I.2. Jön Türk Devrimi ve Halka Doğru
I.2.1. Düşünce ve Siyasette Halka Doğru
I.2.2. Halk İçin ama Halksız Edebiyat
I.2.2.1. Köyü Hatırlayanlar
I.3. Erken Cumhuriyet Dönemi Romanlarında Köy ve Köylü
I.3.1. Köylü Milletin Efendisi midir?
I.3.2. Köycü Söylemin Karakteri ve İşlevi
I.3.3. Türk Edebiyatçısının Köyle İmtihanı
I.3.4. Resmi Köycü Söylemin Köy Romanlarındaki Yansımaları
I.3.4.1. Eğitim Teması Etrafında Yükselen ve Yıkılan Aydın İdealleri
I.3.4.2. Devletli Aydının Gözüyle Köylünün Halleri
I.3.5. Alternatif Olamayan Arayışlar
I.3.5.1. Sihirli Zannedilen Değnek: Eğitim
I.3.5.2. Muhalif Romancıların Gözüyle Köylünün Halleri ve Diğer Tekrarlar
I.3.5.3. Ekonomik Görünümler İçinde Köy ve Köylü
I.3.6. Tek Parti Rejimi Biterken Köyün ve Köylünün Durumu
I.3.6.1. Resmi Köycü Söylem ve Köy Enstitüleris Deneyimi
I.3.6.2. Toprak Davası
II. BÖLÜM - 1950'DEN GÜNÜMÜZE TÜRK ROMANINDA KÖYÜN VE KÖYLÜNÜN GÖRÜNÜMÜ
II.1. Siyasal Söylemlerde Köylünün Yeri
II.2. Edebiyata Kendi Giren Köylüler ve Tartışmalar
II.3. Köy Enstitülü Romancılar Kuşağının Köy Anlatımları
II.3.1. Aydın ve Sınıf Sorunu
II.3.2. Sihri Geçmeyen Değnek: Eğitim
II.3.3. Köylüleri Niçin Öldürmeliyiz?
II.3.4. Toplumsal Dönüşümün Yorumlanması
II.4. Enstitülü Olmayan Köy Kökenli Romancılar
II.4.1. Yaşar Kemal'in Romanlarında Köylüler
II.4.1.1. Dönüşümün ve Kaybolan Değerlerin Destanı
II.4.1.2. Sömürünün Eleştirisi ve Çözüm Yolları
II.4.1.3. Sevecenlik ve Kızgınlık Arasında
II.4.2. Bir Köylünün Uyanışı
II.4.3. Ormana Ormanın İçinden Bakmak
II.5. Şehirli Romancıların Dünyasında Köyün Yeri
II.5.1. Kemal Tahir'in Köy Yorumları
II.5.1.1. Türk Köylüsünün Kimlik Kodları
II.5.1.2. Köyün Değişmeyen Tarihi
II.5.1.3. Köylülerin Kaderi Nasıl Değişir?
II.5.2. Orhan Kemal'in Romanlarında Köylüler
II.5.2.1. Makineleşme, Kentleşme ve İşçileşme Sorunları
II.5.2.2. Toplumsal Adaletsizliğin Çözümü Olarak İşçileşme
II.6. Köyleşen Kentler, Kentlileşen Köylüler
SONUÇ
KAYNAKÇA
DİZİN