Fransız General Napolyon Bonapart, dünya imparatorluğu kurma hayali içinde yaşayan bir askerdi. Bunu İngiltere’yi Avrupa ve denizlerde yenerek başarmak istiyordu. İngiliz donanmasını kolaylıkla mağlup edemeyeceğini anladığında ikinci yolu denedi. Bu da İngiltere’yi Hindistan’a giden sömürge yollarında vurmak. Bunun için en stratejik yolu gözüne kestirmekle işe başladı. İlk durak Mısır’dı ve 1798’de Osmanlı Mısır’ını işgal ederek düşlediği coğrafyalara ulaşmayı denedi. Ancak Akka kahramanı Cezzar Ahmed Paşa ve Sadrazam Yusuf Ziya Paşa komutasında Ordu-yı Hümayun karşısında başarılı olamadı.
Bu çalışma Napolyon Bonapart’ın Mısır’ı işgalini müteakip bölgenin Fransız ordusundan kurtarılması için girişilen mücadeleleri, Ordu-yı Hümâyun’un asker ve bilumum lojistik ihtiyaçlarının bir kısmının Sivas eyaletinden karşılanmasını ele almış, yani Sivas eyaletinin sefer yükümlülüğünü şerʻiyye sicilleri üzerinden değerlendirmiştir. Osmanlı Devleti’nin Mısır’ı kurtarmak için giriştiği sefer ve bu seferin lojistiğinde Sivas eyaletinin yeri başka bir ifade ile savaş ekonomisinin taşraya yansıması Sivas eyaleti özelinden incelenmiştir.
Künye
Kitabın Adı: |
Napolyon Bonapart’ın Mısır’ı İşgali Sürecinde Sivas Eyaletinin Sefer Yükümlülüğü (1789-1802) |
Yazan: |
Mehmet Beşirli |
Dizi Adı: |
Tarih: 505 |
Yayın Yılı: |
2024 |
Sayfa: |
289 |
Ebat: |
13,5 x 21 cm |
Kağıt: |
Enzo |
Kapak: |
Nedim Bali |
Cilt/Kapak: |
250 gr. Mat, Amerikan Bristol, 4 renk |
ISBN/Barkod: |
9786256124103 |
İÇİNDEKİLER
TABLOLAR
KISALTMALAR
ÖN SÖZ
GİRİŞ
I. Konu ve Amaç
II. Kaynaklar: Şerʻiyye Sicilleri
III. Çalışmanın Bölümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
NAPOLYON BONAPART’IN MISIR’I İŞGALİ
1. Mısır’ın İşgalinin Arka Planı ve Avrupa Siyaseti
2. Mısır’ın İşgaline Giden Süreçte Fransız-Türk Münasebetleri
3. İşgal Öncesi Mısır’da Yönetim İkiliği: Osmanlı Paşaları ve Memluk Beyleri
4. Napolyon Bonapart’ın İskenderiye’ye Çıkışının Mısır’daki Yankısı ve Savaş Hazırlıkları
5. Mısır’ın İşgalinin Osmanlı Başkentindeki Yankısı: İşgalin Osmanlı Memleketlerine Duyurulması ve Ordu-yı Hümâyun’un Mısır’a Hareketi
6. Mısır’ın İşgali İle Osmanlı Memleketlerindeki Fransız Tüccar ve Mallarının Müemmene Alınması
7. Suriye’deki Muharebeler ve Cezzar Ahmed Paşa’nın Akka Savunması
8. Napolyon’un Mısır’da Çıkmaza Girmesi ve Barış Müzakerelerinin Başarısızlığı
9. Mısır’da Harplerin Yeniden Başlaması ve Fransızların Yenilgisi: Mısır’ın Tahliyesi ve Osmanlı-Fransız Anlaşması
İKİNCİ BÖLÜM
MISIR’IN İŞGALİ SÜRECİNDE SİVAS EYALETİNİN YÖNETİMİ, YÖNETİM BİRİMLERİ VE SAVAŞ LOJİSTİĞİ
A. SİVAS EYALETİNİN YÖNETİMİ VE VALİLERİN SEFER EMİRLERİ
1. Sivas Eyaletinin İdari Taksimatı
2. Sivas Eyalet Valileri ve Mütesellimleri
3. Sivas Valilerinin Mısır’a Görev Emri ve İmdâd-ı Seferiyyeleri
B. MISIR’IN İŞGALİ SÜRECİNDE SİVAS SANCAĞI: BAZI İDARECİLER, İDARİ VE MALİ UYGULAMALAR
1. Sivas Kalesi ve Yöneticileri
2. Kethüdayeri
3. Sivas Kadısı, Müftüsü ve Müderrisler
4. İdari Sorunlardan Örnekler: Valilerin ve Ayanların Halka Baskısı
5. Irak, Karayaka, Sonisa ve Taşabad Kazalarının (Kaza-i Erbaa) Battalzâde Mahmud Tayyar Bey ve Hasan Bey’e Malikane Olarak Verilmesi
6. Sivas Eyaletinde Bazı Mukataalar ve Ödemeler
C. BİR SAVAŞ LOJİSTİĞİ OLARAK OSMANLI YOL SİSTEMİ VE MENZİLLER
1. Osmanlı’da Yol Sistemi ve Menziller
2. Mısır’ın İşgali Sürecinde Sivas Eyaletindeki Menzillerin Durumu
3. Sivas Menzili ve Menzilcisi
5. Tokat Menzilhanesi’nin Durumu
6. Ereğli Menzilhanesi’nin Düzenli Tutulması ve İmdâdiyye Toplanması
7. Sivas Tarafından Ordu-yı Hümâyun’a Telhis Götüren Tatarların Menzillerden Geçişleri ve Yol Güzergahı Sorunu
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MISIR’IN KURTARILMASI SÜRECİNDE SİVAS SANCAĞININ SALYÂNESİ VE BELDE MASRAFLARI
A. OSMANLI’DA SALYÂNELER VE TEVZİ DEFTERLERİ
B. SİVAS KAZASI SALYÂNE DEFTERLERİ
I. 31 Ekim 1799 (1 Cemaziyelahir 1214) Tarihli Sivas Salyâne Defteri
1. 31 Ekim 1799 (1 Cemaziyelahir 1214) Tarihli Salyâne ve Ek Masrafın Esnafa Dağılımı
2. 31 Ekim 1799 (1 Cemaziyelahir 1214) tarihli Salyânenin Mahallelere Dağılımı
3. 31 Ekim 1799 (1 Cemaziyelahir 1214) tarihli Salyâneden Hafik Nahiyesine Dağılımı
II. 31 Ekim 1799-24 Haziran 1800 (1 Cemaziyelahir 1214-Safer 1215) Tarihleri Arası 8 Aylık Sivas Belde Masrafı ve Esnafa Dağılımı
III. 24 Haziran 1800 (1 Safer 1215) Yılı Sivas Kazası Belde Giderleri ve Esnaftan Alınan Borç
1. 24 Haziran 1800 (1 Safer 1215) Tarihli Masrafların Mahallelere Dağılımı
2. 24 Haziran 1800 (1 Safer 1215) Tarihli Masrafların Hafik Nahiyesine Dağılımı
IV. 22 Ağustos 1800 (1 Rebiyülahir 1215) Tarihli Menzil Ücreti ve Müteferrik Salyâne
1. 22 Ağustos 1800 (1 Rebiyülahir 1215) Tarihli Salyânenin Esnafa Dağılımı
2. 22 Ağustos 1800 (1 Rebiyülahir 1215) Tarihli Salyâne ve Sonradan Eklenen Giderlerin Mahallelere Dağılımı
3. 22 Ağustos 1800 (1 Rebiyülahir 1215) Tarihli Salyânenin Hafik Nahiyesine Dağılımı
V. 24 Haziran 1800-9 Nisan 1801 (1 Safer 1215 -25 Zilkade 1215) Tarihleri Arası 10 Aylık Belde masrafları
1. 24 Haziran 1800-9 Nisan 1801 (1 Safer 1215-25 Zilkade 1215) Tarihleri Arası 10 Aylık Tevzinin den Esnafa Paylaşımı
2. 24 Haziran 1800-9 Nisan 1801 (1 Safer 1215-25 Zilkade 1215) Tarihleri Arası 10 Aylık Tevzinin Mahallelere Paylaşımı
VI. 17 Ocak 1802 (13 Ramazan 1216) Tarihli Belde Masraf Defteri
1. 17 Ocak 1802 (13 Ramazan 1216) Tarihli Belde Masrafının Esnafa Paylaşımı
2. 23 Ocak 1802 (13 Ramazan 1216) Tarihli Belde Masrafının Mahallere Paylaşımı
3. 17 Ocak 1802 (13 Ramazan 1216) Tarihli Belde Masrafının Hafik Nahiyesine Paylaşımı
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İŞGAL SÜRECİNDE SİVAS EYALETİNİN SEFER YÜKÜMLÜLÜĞÜ
A. SİVAS EYALETİNİN ASKER YÜKÜMLÜLÜĞÜ
1. Sivas Eyaletinden Piyade ve Süvari Askerleri Yazılması
2. Sivas ve Civarındaki Kazalardan Sipah Serdengeçtisi ve Muhtelif Asker Emri
3. Sivas Çavuş Gediklilerinin Sefere İştirak Emri
4. Tokat Kazasından Yeniçeri, Serdengeçti ve Piyade Askeri Talebi
5. Tokat’tan İstenen Yeniçeri Askerlerinin Vasıfları
6. Sivas Eyaletinden Tımarlı ve Zeamet Erbabının Orduda Görevlendirilmeleri Süreci ve Bunun Bedel Akçesine Dönüşümü
7. Divriği Sancağının Tımar ve Zeamet Bedeli
8. Amasya Sancağının Tımar ve Zeamet Bedeli
9. Tokat, Arapkir, Amasya ve Divriği’deki Mîrî Mukataalardan Cebelü Bedeliyyesi Toplanması
B. ASKERLERİN GIDA İHTİYAÇLARININ KARŞILANMASI: ZAHİRE VE AĞNAM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
1. Sivas Kazasından Hamurkâr ve Pişirici Neferleri Talebi
2. Sivas Sancağı Kazalarından Mübâyaa Olarak Ağnam Talebi ve Bunun Bedele Dönüşümü
3. Sivas Eyaletinin Zahire Yükümlülüğü ve Bunun Bedele Dönüşümü
4. Tokat Kazası İle Nahiyelerinin Un ve Arpa Bedeli
5. Amasya Sancağının Un ve Arpa Bedeli
6. Divriği Sancağının Un ve Arpa Bedeli
7. Çorum Sancağının Arpa Hissesinin Affı
8. Canik Sancağının Zahiresinin Affı
9. Zahire Toplanmasına Engel Olanlar ve Cezalandırılmaları
C. SİVAS EYALETİNDEN KİRALIK YÜK HAYVANI YÜKÜMLÜLÜĞÜ
1. Sivas Sancağının Deve Bedeli
2. Sivas Kazasının Deve Bedeli
3. Tokat Kazasının Deve Bedeli
4. Canikli Battal Paşa’nın Uhdesinde Olan Amasya Sancağının Deve Bedeliyesi İle İlgili Sorunlar
5. Sivasili, Niksar ve Turhal Kazaları İle Çaparzâde Süleyman Bey’in Uhdesinde Olan Kazalardaki Deve Bedelinin Ödenmemesi Sorunu
6. Sivas Kazası ve Hafik Nahiyesi Deve, Koyun, Ereğli Menzili İmdâdiyesi ve Diğer Masraflar İle İlgili Bilgiler
7. Sivas Eyaleti Zahire Mübâyaası, Deve ve Koyun Bedeliyyesinden Yapılan Ödemeler ve Bakiyelerle İlgili Bilgiler
8. SONUÇ
9. EKLER
10. KAYNAKÇA
11.DİZİN